W poniedziałkowy poranek, podczas emisji na żywo w programie informacyjnym TVN24, doszło do zaskakującej i niezwykle napiętej sytuacji, która momentalnie obiegła media społecznościowe oraz wywołała burzę w świecie polityki. Patryk Jaki, eurodeputowany Suwerennej Polski i były wiceminister sprawiedliwości, wdał się w słowną przepychankę z dziennikarzem stacji, kończąc rozmowę obraźliwym komentarzem, który wielu uznało za niedopuszczalny.
„To są głupi ludzie” — powiedział Jaki w kierunku reportera TVN, wywołując natychmiastowy skandal, który rozlał się szerokim echem w całym kraju.
Początek incydentu
Wszystko zaczęło się od zaplanowanego wywiadu z europosłem na temat nowej ustawy o kontroli mediów zagranicznych, którą partia Suwerenna Polska zapowiedziała w ubiegłym tygodniu. Reporter TVN, Tomasz Malicki, znany z dociekliwych pytań, próbował dowiedzieć się, czy proponowane zmiany nie godzą w wolność słowa oraz czy nie są próbą ograniczenia niezależności dziennikarzy.
— Panie pośle, wielu ekspertów zwraca uwagę, że proponowane przez państwa rozwiązania przypominają modele znane z Węgier czy Rosji. Czy to nie jest niebezpieczny kierunek? — zapytał Malicki.
Patryk Jaki początkowo odpowiadał spokojnie, powtarzając stanowisko swojej partii, że chodzi jedynie o “repolonizację mediów” oraz “ochronę suwerenności informacyjnej Polski”. Jednak w miarę upływu rozmowy ton jego wypowiedzi stawał się coraz bardziej ostry.
— Panie redaktorze, państwo w TVN od lat manipulujecie faktami. A kiedy ktoś mówi prawdę, to natychmiast próbujecie go uciszyć — stwierdził Jaki.
Po kilku minutach rozmowy, gdy Malicki zacytował raport Reporterów Bez Granic, w którym Polska została sklasyfikowana na 57. miejscu w rankingu wolności prasy, Jaki stracił panowanie nad sobą.
— Naprawdę nie mogę już słuchać tych bzdur. To są głupi ludzie! — wypalił, odwracając się od kamery i kończąc rozmowę.
Natychmiastowa reakcja mediów
Fragment wywiadu szybko pojawił się w internecie. Klip z wypowiedzią europosła zdobył miliony wyświetleń w zaledwie kilka godzin. Twitter (obecnie X) zapełnił się komentarzami, hasztagiem #JakiTVN oraz memami parodiującymi incydent.
Stacja TVN24 natychmiast wydała oświadczenie, w którym potępiła zachowanie polityka i zażądała przeprosin.
— Nasz dziennikarz wykonywał swoją pracę zgodnie z zasadami etyki dziennikarskiej. Tego rodzaju wypowiedzi są nie tylko obraźliwe, ale również stanowią zagrożenie dla wolności prasy — napisano w komunikacie.
Związek Zawodowy Dziennikarzy Polskich także wyraził oburzenie. „Nie możemy tolerować agresji słownej wobec dziennikarzy. Wypowiedzi tego typu mają charakter zastraszający i podważają fundamenty demokracji” — głosiło oświadczenie ZZDP.
Patryk Jaki odpowiada
Kilka godzin po incydencie Patryk Jaki zamieścił wpis na swoich mediach społecznościowych, w którym odniósł się do całej sytuacji. Nie przeprosił jednak bezpośrednio za swoje słowa, zamiast tego stwierdzając, że „nie będzie się kajał przed medialnymi funkcjonariuszami, którzy od lat szkodzą Polsce”.
— Powiedziałem to, co myśli wielu Polaków. Mamy już dość manipulacji, hipokryzji i ataków na ludzi, którzy mają inne zdanie niż TVN. — napisał Jaki.
W innym wpisie dodał:
— Wolność słowa nie oznacza, że dziennikarz może zadawać tendencyjne pytania i liczyć na bezkarność. W moim słowniku głupota nie przechodzi bez komentarza.
Polityczne reperkusje
Skandal szybko stał się tematem numer jeden w Sejmie oraz Parlamencie Europejskim. Opozycja grzmiała z mównicy, domagając się od rządu potępienia zachowania Jakiego.
— Mamy do czynienia z systematycznym podważaniem roli mediów. Teraz padają już nie tylko oskarżenia, ale i otwarte obelgi. Gdzie jest granica? — pytała posłanka Koalicji Obywatelskiej, Barbara Wnuk.
Z kolei przedstawiciele rządzącej koalicji stali murem za Jakim. Minister sprawiedliwości stwierdził, że „reakcja europosła była emocjonalna, ale zrozumiała”, zaś premier jedynie lakonicznie stwierdził, że „każdy ma prawo do własnej opinii”.
W Parlamencie Europejskim sprawą zainteresowali się niektórzy europosłowie z grupy Renew Europe oraz Zielonych. Złożono wniosek o debatę na temat stanu wolności mediów w Polsce.
Głos środowiska dziennikarskiego
W środowisku dziennikarskim zawrzało. Wielu znanych reporterów, redaktorów i komentatorów wyraziło solidarność z Tomaszem Malickim. Pojawiły się głosy, że Jaki przekroczył czerwoną linię.
— Możemy mieć różne opinie, ale obrażanie dziennikarzy to nie jest przejaw odwagi. To wyraz słabości i pogardy dla demokracji — napisała Monika Olejnik.
Tomasz Lis dodał:
— Patryk Jaki może nie lubić TVN, ale nie ma prawa nazywać dziennikarzy ‘głupimi ludźmi’. To język pogardy, który prowadzi do nienawiści.
Dziennikarz TVN, Tomasz Malicki, do tej pory nie wypowiedział się publicznie, jednak według informacji nieoficjalnych, rozważa kroki prawne przeciwko Jakimu.
Społeczna reakcja
W społeczeństwie reakcje były podzielone. Część internautów broniła Jakiego, argumentując, że miał odwagę powiedzieć to, czego inni się boją. Inni potępiali jego zachowanie, wskazując, że rola polityka to reprezentowanie narodu z godnością.
Pod siedzibą TVN w Warszawie zebrała się grupa osób wyrażających poparcie dla stacji. Mieli transparenty z hasłami: „Wolne media to wolna Polska”, „Stop nienawiści” oraz „Dziennikarze nie są wrogami narodu”.
Z kolei w sieci zaczęły pojawiać się komentarze popierające wypowiedź Jakiego. Niektóre z nich były wulgarne i agresywne. Organizacje monitorujące mowę nienawiści alarmowały o wzroście agresji wobec dziennikarzy w przestrzeni publicznej.
Echa międzynarodowe
Skandal z udziałem Patryka Jakiego został również zauważony przez zagraniczne media. BBC, Politico oraz „The Guardian” opublikowały krótkie analizy incydentu w kontekście pogarszającej się sytuacji wolności mediów w Polsce.
— Słowna napaść na dziennikarza jednej z największych stacji informacyjnych w Polsce pokazuje, jak napięte są relacje między władzą a mediami w tym kraju — napisał dziennikarz „The Guardian”.
Reporterzy Bez Granic wystosowali kolejny apel do Komisji Europejskiej o podjęcie działań wobec Polski w kwestii wolności mediów.
Możliwe konsekwencje
Choć na ten moment nie wiadomo, czy Patryk Jaki poniesie jakiekolwiek konsekwencje za swoje zachowanie, eksperci wskazują, że może to rzutować na jego dalszą karierę polityczną — zwłaszcza w kontekście zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego.
— Tego typu wypowiedzi, choć mogą podobać się twardemu elektoratowi, odstraszają umiarkowanych wyborców. A to oni często decydują o wyniku — zauważył prof. Marek Sobczak z Uniwersytetu Warszawskiego.
Pojawiły się także spekulacje, że TVN rozważa skierowanie sprawy do sądu cywilnego, domagając się przeprosin oraz zadośćuczynienia za zniesławienie.
Choć emocje powoli opadają, incydent z udziałem Patryka Jakiego pozostawił głęboki ślad w debacie publicznej. Obnażył rosnące napięcia między władzą a mediami, podkreślił znaczenie odpowiedzialności słownej polityków i ponownie uruchomił dyskusję o stanie wolności słowa w Polsce.
Czy ten skandal okaże się tylko chwilowym zamieszaniem, czy początkiem większych zmian w relacjach polityków i mediów? Tego jeszcze nie wiadomo. Jedno jest pewne — granice debaty publicznej zostały przesunięte, i to w bardzo niepokojącym
Leave a Reply